De laatste vier dagen van Paddy Buckley

Teleurstellende zwarte komedie

Dit boek werd omschreven als een zwarte komedie. En het speelt zich in Ierland af. Ik dacht bij mezelf dat ik dus een komisch, Iers, bijna kluchtachtig boek zou lezen. Had ik wel zin in. Zeker als je leest dat het gaat over een begrafenisondernemer die per ongeluk de baas van de lokale maffia doodrijdt en dan ook nog eens zijn begrafenis moet verzorgen. Ik zag al voor me hoe dat voor moeilijke en dus doldwaze situaties zou kunnen zorgen. Lezen dus!

Mwah ja, de conclusie is toch iets anders. Ik zou het geen slecht boek willen noemen. En ook niet saai. Af en toe zitten er ook echt wel komische scènes tussen. En vooral veel gedetailleerde omschrijvingen van handelingen in het uitvaartvak. Maar het voldeed niet aan mijn verwachtingen van droge Ierse humor en bizarre taferelen. Ik weet niet, het was het gewoon niet.

 

According to yes

In de ban van kleurrijke, meeslepende Rosie

According to yesTijdens het wandelen luister ik graag naar de radio of… een luisterboek. Deze keer is dat het nieuwste boek van Dawn French geworden: According to yes. Uiteraard in het engels en ook nog eens, bonus!, voorgelezen door Mrs French herself. Hartstikke leuk.

Een aantal jaren geleden las ik haar debuutroman; A tiny bit marvellous en ik was meteen verkocht. Zoals ik haar al kon waarderen toen ze nog ‘alleen’ comédienne was, zo dol was ik meteen op haar humorvolle schrijfstijl.
Haar tweede boek, Oh dear Sylvia, vond ik dan weer minder. Het miste de meeslepende karakters van het eerste boek en bleef een beetje op ‘mwah’ hangen. Niet onaardig, maar niet een die lang bleef hangen. According to yes is echter weer een topper, hoor!

Rosie vertrekt vanuit Engeland naar New York en wordt daar nanny in een uptight high class familie die streng geleid wordt door oma. Oma zelf is niet echt onder de indruk van de druk doende, iets te voluptueuze en kleurrijke Rosie, maar de mannen daarentegen… Zowel de tweeling waar ze op moet passen als hun grotere broer, hun vader én hun opa raken in de ban van Rosie’s levendige persoonlijkheid. Misschien iets te veel in de ban naar oma’s zin…

Goed, het is geen hoogstaande literatuur. Het leest (in mijn geval luistert) makkelijk weg en ontwikkelt zich als een grappige komedie. In de luisterboekversie worden de verschillende personages en verhaallijnen door drie verschillende mensen voorgelezen. Dit houdt het wel zo overzichtelijk. Ondanks dat er zich geen diepe onderliggende literatuurverantwoorde lagen in het verhaal ontwikkelen, wist het boek me toch te verrassen en te blijven boeien. En eigenlijk raakte ik zelf ook in de ban van die heerlijke, grappige, klunzige, eerlijke Rosie. Ik heb heerlijk kunnen grijnzen, giechelen, zuchten en snikken om dit, wederom, geslaagde boek van Dawn French.

Us

Nicholls revanche: heerlijke tragikomedie over a man with a mission

UsEerder dit jaar las ik De eerste dag van David Nicholls en om een understatement te gebruiken: ik was geen fan. Vond het allemaal maar flauw en langdradig en de personages vond ik vervelend. Wat een verschil met Us (in het Nederlands bekend als Wij) dat ik nu uit heb. Heerlijk! Ik begin te denken dat een groot verschil al ligt in het feit dat ik dit boek in de originele taal (Engels) heb gelezen. In de vertaling naar het Nederlands komt die typische Britse cynische humor toch niet altijd goed over. Wie weet als ik One day had gelezen, in plaats van De eerste dag, was ik al eerder overtuigd geweest van het schrijftalent van Nicholls.

Us dus. In het kort: Douglas en Connie, hij een wetenschapper, zij een kunstenares, zijn al meer dan twintig jaar getrouwd. Man en vrouw tot ineens hun huwelijk voorbij lijkt te zijn. Maar Douglas wil de liefde van zijn vrouw terugwinnen, net als de respect van zijn tienerzoon Albie. Dit doet hij door de vakantie ‘of a lifetime’ te plannen. Hij heeft alle hotels geboekt, de route uiteengezet, de treintickets gekocht, alles is klaar voor de ‘grand tour’ langs de bekende kunstgaleries van Europa. Wat zou er in hemelsnaam nog fout kunnen gaan?

Er gaat dus van alles fout. Heerlijk! Douglas is een onbeholpen man die denk dat je met rede en logica je overal wel uit kunt redden. Niet bij zijn kunstzinnige vrouw en zoon. Met doorzettingskracht, creativiteit en Britse humor zet hij door en het levert prachtige dramatische wendingen, humoristische flaters en spannende ontwikkelingen op.

Met Us heeft David Nicholls genadeloos revanche genomen en mij op mijn plek gezet. Wat heb je nu geleerd, mevrouw Stemband? Lees Engelse boeken alsjeblieft gewoon in het Engels. Pas dan kan je waarderen hoe goed het geschreven is.

In stukjes

Gezellige Tilburgse anekdotes

In stukjesDit boekje heeft niet zo veel om handen. Het zijn korte verhalen (zoals de titel al suggereert), soms grappig, soms heel persoonlijk. Het is leuk geschreven en je hebt het zo uit. En het grappige is dat je Marc-Marie’s stem in je hoofd de verhalen hoort vertellen. Ja, echt waar!

Ik woon in Tilburg en ondanks dat Tilburg zeker geen hoofdrol speelt in zijn verhaaltjes, voelt het lezen ervan toch dichtbij. Ik was dan ook apetrots dat ik mijn boekje kon laten signeren (al stolen twee huppeltantes achter mij mijn mojo; ik had weinig kans iets te zeggen tegen de man omdat hun al over mijn schouder tegen hem aan stonden te tetteren, grrr).

Verwacht geen hoogstaande literatuur of schokkende verhalen. Het zijn gewoon gezellige anekdotes van Marc-Marie. Ik hoop dat hij zo nog een paar boekjes publiceert, erg leuk om te lezen.

Mijn vriendschap met Jezus

Lars Husum – Mijn vriendschap met Jezus: een tussendoortje

Mijn vriendschap met JezusWat doe je als op een late zaterdagavond Jezus opduikt in je appartement? Nikolaj twijfelt geen moment. Hij gooit een asbak naar zijn hoofd. Na het plotselinge overlijden van zijn ouders raakt Nikolajs leven in een negatieve spiraal van geweld en zelfdestructie. Totdat er een man met baard en sandalen in zijn leven verschijnt, die een beter mens van Nikolaj wil maken. Het is het begin van een bizarre tocht van Kopenhagen naar West-Jutland. Een reis vol schuld, schaamte, popmuziek, seks en rare Jutlanders.

Het is een beetje een eigenaardig boek. De eerste helft moet je vooral wennen aan de staccato vertelwijze. Bovendien is de hoofdpersoon Nikolaj niet echt sympathiek. Halverwege wint hij dit enigszins terug, maar het blijft allemaal een beetje gek en vreemd. Het zijn meer Nikolajs nieuw geworven vrienden die je hart stelen en die je laten gniffelen.

Uiteindelijk leest het boek wel lekker snel weg (onder andere door die staccatovertelwijze) en het heeft ook wel de nodige humor. Het is niet doorzeeft met religie en de overtuiging dat Jezus alle wonden heelt, hij is gewoon een personage in dit boek als de vele anderen.

Het einde vind ik weinig bevredigend en zelfs wat onbegrijpelijk. Alsof er te veel moeite is gedaan om een ander einde te bedenken dan datgene waar het in de tweede helft van het boek naar afstevent.

Mijn conclusie? Een beetje een gek boek, dat wel lekker wegleest. Een ’tussendoortje’.

The undutchables, leven in Holland

Colin White en Laurie Boucke – The undutchables, leven in Holland: mateloos irritant

In 1989 verscheen de eerste druk van dit boek, toen alleen in het Engels. Ondertussen is het, nu al de vijfde druk, razendpopulair onder buitenlanders die zich in Nederland vestigen. Deze vijfde druk is ook in het Nederlands verkrijgbaar, de versie die ik hier bespreek.

Ongetwijfeld bevat het boek humor. Het houdt ons Nederlanders een spiegel voor over hoe wij nu eigenlijk zijn in de ogen van de buitenlanders. Het is moeilijk het boek objectief te beoordelen, aangezien ik zelf een Nederlander ben en dus het mikpunt van spot. Maar ik heb zo goed als mogelijk mijn defensieve aard opzij gezet en het boek proberen te lezen vanuit de ogen van een buitenlander. Dan nog kom ik tot de conclusie dat het boek me mateloos irriteert.

Waarschijnlijk waren vele grappen origineel en erg grappig in 1989. Nu, anno 2006, hebben we ze eigenlijk allemaal al een keer gehoord. Zoals de koekjestrommel die na één koekje weer in de kast verdwijnt, het feit dat je nooit moet aanbellen tijdens etenstijd, etc. Daarnaast zijn andere situaties, zoals de onvermijdelijke bureaucratie in Nederland, ontzettend overdreven of uitgesmeerd waardoor ze nog erger lijken dan ze al zijn. Wat de grappen ook al geen goed doet is de vertaling naar het Nederlands. De auteurs zijn Brits en Canadees en die vorm van humor valt niet altijd te vertalen. Hierdoor komen sommige grappen of cynische opmerkingen harder en gemener over dan ze waarschijnlijk zijn.

Toch concludeer ik dat dit boek een eenzijdige spiegel is van Nederland. Ook al worden hier en daar positieve punten genoemd van ons kikkerlandje en haar bewoners, over het algemeen is het vooral een afzeikverhaal. Het voelt een beetje als zeuren om het zeuren. Niets is makkelijker dan iets of iemand neerhalen en daar grapjes over maken. Tenzij je zelf een hekel hebt aan het Nederlanderschap, is dit geen leuk boek om te lezen als Hollander. Misschien heb ik hierin gelijk, of misschien ben ik te eigenwijs en Nederlands om de opgeschreven kritiek te kunnen dulden… Om daar achter te komen, zal je het boek toch echt zelf moeten lezen. Ik wens je veel succes.

Keldermans

Donald Niedekker – Keldermans: verfrissende, dolkomische roman

KeldermansKeldermans is een verfrissende roman over een hoofdpersoon die niet meer denkbaar is in onze maatschappij. Niet alleen is deze man neurotisch en dwangmatig, hij is bijzonder koningshuisgezind, spaart krantenknipsels van de “charismatische Jan-Peter Balkenende”, en voelt zich op een of andere manier verantwoordelijk voor de Nederlandse maatschappij.

Auteur Donald Niedekker weet op fantastische manier in de hoofd van een neuroot te kruipen. Zijn manier van schrijven is als het denken van de hoofdpersoon: neurotisch, vreemd, uiterst accuraat, in de herhaling vallend en gewoon dolkomisch!

Keldermans is een boek dat je in een vloek en zucht uitleest. Vloek: omdat als je de achterflap lees je geen snars begrijpt van dit boek en ook de eerste twee bladzijdes is even doorworstelen. Een zucht: omdat het daarna zo makkelijk gaat als je eenmaal weet met wie je van doen hebt. Een zucht omdat Keldermans, de hoofdpersoon, steeds vertrouwder en leuker wordt. Een zucht omdat de vreemde hersenspinsels van de hoofdpersoon hem elke keer weer in grappige situaties brengt. En een laatste zucht omdat het boek dan zo snel uit is!

Demonen

Gerrit Komrij – Demonen: het leven van Gerrit Komrij, door Gerrit Komrij

DemonenDe dichter des vaderlands neemt geen hand voor de mond. Literaire critici zijn lafaards en het niveau van de Nederlandse literatuur is bar slecht. Dit deelt hij mede in zijn nieuwe boek Demonen. Maar hij vertelt er ook bij dat ook hij een criticus is geweest en dus laf. En dat ook hij onderdeel is van de Nederlandse literatuur en dat het eigenlijk allemaal niet zo veel om handen heeft. Demonen is een autobiografisch boek dat verhaalt over de jaren van Komrij als jonge schrijver. Het vertelt niet alleen zijn carrière, maar ook zijn vele meningen, dromen en wensen die hij in de jaren heeft verzameld. Menigeen zijn verloren gegaan of zodanig veranderd dat ze een heel nieuwe categorie vormen.

Gerrit Komrij weet met zijn cynisme, flinke portie zelfspot en Hollandse nuchterheid de lezer te pakken in zijn verhaal. Demonen biedt niet alleen een heldere kijk op het leven van de auteur, maar ook op de invloeden van het ouder worden en de Nederlandse literatuur.