Het moois dat we delen

Die komt even binnen

Een tijd geleden heb ik mezelf opgegeven voor een leesclub. Ik zag een mededeling op de site van Gianotten Mutsaers over een informatieavond en ik dacht ‘doe eens gek’. Het is een leesclub voor Engelstalige boeken. Tijdens de informatieavond werd de groep gevormd, drie boeken uitgekozen en data afgesproken waarop we samengekomen. So far so good.

Het boek, het eerste boek dat we moeten lezen, is echter een draak van een boek. Echt… Verschrikkelijk. Een hele opgave om uit te lezen. Ik laat nog wel weten welk boek dat is/was en mijn uiteindelijke visie erop, maar nu eerst een ander boek. Ik had namelijk even weer leesplezier nodig, in plaats van leesdrama. Dus pakte ik een willekeurig boek van mijn ‘te lezen stapeltje’ en begon.

De naam van de schrijver kende ik niet: Ish Ait Amou. Het boek kende ik ook niet, het was een tip van verkoper Herman van Gianotten. Ik heb wel vaker tips van Herman gelezen, dus ik vertrouw onderhand bijna blindelings op Herman. Dus zo ook dit boek van Ish.

Ish? Nu al op first name basis? Ik zal vertellen hoe dat komt: tijdens het lezen bleef die naam maar aan me knagen en toen wist ik het! Ish was één van de danscoaches in mijn favo tv-programma So You Think You Can Dance (ja nu komen de duistere geheimen naar boven, hoor, haha!). Hiphop was zijn genre. Een Belg. Wel een leuke gast, maar schrijver? Joh! Niet verwacht. Anywayz, in dat programma werd iedereen met alleen de voornaam genoemd, dus vandaar.

Maar goed, schrijver dus. En hoe! Wauw! Dit boek komt even binnen, hoor. Het was dan ook in een vloek en een zucht uit (letterlijk). Een vreselijk verhaal, als in: een ontzettend drama waarin twee mensen psychisch voor het leven verminkt zijn. Qua persoonlijkheden kunnen de oude man en de jonge vrouw niet verder van elkaar staan, maar het vreselijke drama waar ze beiden verlies hebben geleden, brengt ze op een bijzondere manier toch samen.

Ik ga niets meer verklappen. Ik wil niet meer verklappen. Ik wil dat je dit boek leest! Het is een klassieke tragedie in een hedendaagse setting. Het verwarmt je hart, laat je huilen, glimlachen en hardop vloeken tegelijk. Dank Herman voor wederom een toptip!

Zonder liefde

Melancholisch meeslepend

Wat leuk! Ik heb voor Gianotten Mutsaers een boek mogen lezen om te recenseren. Deze zomer deden ze een oproep voor ‘recensie van een klant’ waar ik me meteen voor opgegeven heb. En zo mocht ik afgelopen maand het nieuwe boek van Stefan Brijs lezen: Zonder liefde.

In Zonder liefde gaat het over Paul en Ava. Paul vertelt over hoe hij Ava heeft leren kennen na de pijnlijke scheiding met zijn vrouw. Ook Ava heeft net een ongelukkige relatie achter de rug en de twee sluiten vriendschap en vinden zo troost bij elkaar.

In het begin dacht ik nog ‘die komen vast samen aan het einde,’ maar Brijs’ z’n boeken zijn niet zo vanzelfsprekend (of cliché). Paul en Ava spreken duidelijk naar elkaar uit dat ze puur vrienden willen zijn en geen romantische gevoelens voor elkaar delen.

Het is mooi om te lezen hoe de Vlaamse auteur de twee compleet verschillende personages tegenover elkaar zet. Ava zoekt passie in een relatie en legt zich niet neer bij middelmatigheid. Paul wil geborgenheid en warmte. Ava lacht ‘m wel eens uit als hij het woord ‘knus’ gebruikt. Door dat contrast en de eerlijkheid waarmee ze hun zwakheden toegeven, pakt Brijs me in en heb ik echt van dit boek genoten.

Wat mij treft in dit boek is de levensechtheid van de personages en van de gebeurtenissen. Toegegeven: heel veel gebeurt er niet, maar juist de eerlijke (en soms melancholische) observaties van Paul houden het boek boeiend tot het einde. Het is als een soap: je blijft lezen over hoe het weer net niet lukt. Maar dan op een wat subtielere manier dan een GTST.

De helaasheid der dingen

Verrassend goed

Ik weet het, ik weet het; je leest de titel van het boek en dan mijn kopje hierboven. “Hoezo ‘verrassend goed’?? Dit boek heeft zichzelf toch al lang bewezen??” Dat zal vast ook wel, maar ik was toch nog niet eerder overtuigd om het een kans te geven.

Enkele jaren geleden zag ik eens een stuk van de verfilming en ik kwam midden in een scene terecht waarin men samen zat in een vies huis en alleen maar over smerige dingen aan het roepen was. Het ging over vrouwen, over drinken, etc. Ik vond het maar niks, dacht bij mezelf ‘wat ordinair’ en liet het links liggen. De film heb ik ook verder gezapt.

Madame had het dus weer eens hoog in haar bol, hahaha! Maar goed, feit is, dat het me gewoon niet aansprak; een boek over alleen maar drinken en platvloerse humor. Maar deze zomer las ik het boekenweekgeschenk van Dimitri Verhulst (De zomer hou je ook niet tegen), en toen was ik toch wel prettig verrast. Dus toen ik De helaasheid der dingen in de tweedehandsboekenwinkel zag liggen, besloot ik het er op te wagen. “Ik kan het altijd proberen,” was mijn gedachte.

In De helaasheid der dingen vertelt een schrijver over het dorp waar hij is opgegroeid, waar hij met zijn vader inwoont bij zijn oma. Zijn moeder is verdwenen, hij moet het met zijn vader en ooms doen die de dagen doorbrengen in de kroeg en zich bezighouden met kampioenschappen bierdrinken. Het resulteert in een komisch verhaal met een zekere trieste ondertoon.

Die trieste ondertoon verkoopt het voor mij, dat is wat ik miste in die drie minuten film die ik voorbij zag komen (niet echt representatief, drie minuten filmkijken, ik weet het). Er zit veel meer in dit verhaal dan alleen bierdrinken en platte taal. En uiteindelijk is het een komisch maar ook gevoelig verhaal vol weemoed, humor en verdriet. En helemaal niet ‘ordinair’.

 

Verboden gebied & Het Kielzog van de oorlog

Geen ontspannen literatuur over de Eerste Wereldoorlog

Het kielzog van de oorlogNog niet zo lang geleden heb ik een heerlijk lang weekend in Ieper vertoefd, in Zuid West Vlaanderen. Een stad vol met de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog. In het Flandres Fieldsmuseum kocht ik een trio van boekjes, samengebonden met een kartonnetje. Drie boekjes, niet al te dik, die geschreven zijn door ooggetuigen uit die tijd. Verboden gebied en Het kielzog van de oorlog zijn door zusters geschreven; zij vertellen over de gewonden die zij dagelijks moesten behandelen in het veldhospitaal net achter het front, dicht bij de gevechten.

De boekjes zijn voorzien van een voorwoord van Erwin Mortier, een schrijver waar ik persoonlijk fan van ben; hij heeft zo’n mooie schrijfstijl en woordkeuze. Hij heeft de vertaling van de boekjes op zich genomen en geeft in zijn voorwoord de nodige aanvulling en legt uit waaróm ze zo’n belangrijk tijdsbeeld geven van die verschrikkelijke jaren.

Verboden gebied van Mary Borden leest erg vlot. De zuster in kwestie is kalm, kritisch en vrij cynisch. Eigenlijk zijn de hoofdstukken allemaal korte verhaaltjes, steeds weer met een ander persoon (slachtoffer, familie van een soldaat, zuster) in de hoofdrol. Juist haar koele, afstandelijke manier van vertellen maakt het beeld dat ze schetst extra luguber. Er wordt niet opgekeken van een rondslingerende arm of been. Sommige slachtoffers moeten maar snel sterven, want ze maken de rest van de zaal onrustig. En wat is de waarde van leven nog voor sommige gewonden die wel overleven?

Het kielzog van de oorlog is wat bloemrijker beschreven. Achterin het boek is ook een hoofdstuk aan de poëzie gewijd die Ellen N. Motte ter plekke heeft geschreven. Door de bloemrijke taal en het doorzagen over bepaalde (in mijn ogen minder interessante) elementen, leest dit een stuk lastiger. Het vlot allemaal niet erg. De hoofdstukken zijn ook wat minder samenhangend.

Ik heb Kielzog van de oorlog direcht na Verboden gebied gelezen. Misschien is het het verschil in schrijfstijl waardoor ik een beetje afhaakte in het verhaal van Motte. Misschien zit er nu eenmaal een max aan de hoeveelheid ellende waar een mens geboeid over kan lezen, ik weet het niet. Ik ben blij dat ik beide boekjes gelezen heb, nummer drie ligt nog op de ‘te lezen-stapel’. Maar het is geen ontspannen literatuur.