Colin White en Laurie Boucke – The undutchables, leven in Holland: mateloos irritant

In 1989 verscheen de eerste druk van dit boek, toen alleen in het Engels. Ondertussen is het, nu al de vijfde druk, razendpopulair onder buitenlanders die zich in Nederland vestigen. Deze vijfde druk is ook in het Nederlands verkrijgbaar, de versie die ik hier bespreek.

Ongetwijfeld bevat het boek humor. Het houdt ons Nederlanders een spiegel voor over hoe wij nu eigenlijk zijn in de ogen van de buitenlanders. Het is moeilijk het boek objectief te beoordelen, aangezien ik zelf een Nederlander ben en dus het mikpunt van spot. Maar ik heb zo goed als mogelijk mijn defensieve aard opzij gezet en het boek proberen te lezen vanuit de ogen van een buitenlander. Dan nog kom ik tot de conclusie dat het boek me mateloos irriteert.

Waarschijnlijk waren vele grappen origineel en erg grappig in 1989. Nu, anno 2006, hebben we ze eigenlijk allemaal al een keer gehoord. Zoals de koekjestrommel die na één koekje weer in de kast verdwijnt, het feit dat je nooit moet aanbellen tijdens etenstijd, etc. Daarnaast zijn andere situaties, zoals de onvermijdelijke bureaucratie in Nederland, ontzettend overdreven of uitgesmeerd waardoor ze nog erger lijken dan ze al zijn. Wat de grappen ook al geen goed doet is de vertaling naar het Nederlands. De auteurs zijn Brits en Canadees en die vorm van humor valt niet altijd te vertalen. Hierdoor komen sommige grappen of cynische opmerkingen harder en gemener over dan ze waarschijnlijk zijn.

Toch concludeer ik dat dit boek een eenzijdige spiegel is van Nederland. Ook al worden hier en daar positieve punten genoemd van ons kikkerlandje en haar bewoners, over het algemeen is het vooral een afzeikverhaal. Het voelt een beetje als zeuren om het zeuren. Niets is makkelijker dan iets of iemand neerhalen en daar grapjes over maken. Tenzij je zelf een hekel hebt aan het Nederlanderschap, is dit geen leuk boek om te lezen als Hollander. Misschien heb ik hierin gelijk, of misschien ben ik te eigenwijs en Nederlands om de opgeschreven kritiek te kunnen dulden… Om daar achter te komen, zal je het boek toch echt zelf moeten lezen. Ik wens je veel succes.