Tommy Wieringa

Ik was nooit in Isfahaan

by // // No Comments

Misschien moet ik gewoon geen verhalenbundels meer lezen…

Ik was nooit in IsfahaanFan van Tommy Wieringa, dus wil ik alle boeken. Dat besloot ik in de Boekenweek. Vandaar dat ik naast het Boekenweekgeschenk van de kale schrijver met nog twee titels van zijn hand uit de winkel liep. Ga niet naar zee heb ik een tijdje terug al besproken, nu is het de beurt aan de bundel Ik was nooit in Isfahaan. Een bundel vol korte verhalen over reizen en reisverslagen. Al dan niet verzonnen.

Ik ben dan wel fan, maar de weerstand die ik altijd halverwege een boek vol korte verhalen voel, kon ik nu ook niet negeren. Ik en korte verhalen zijn geen mix. Zelfs niet als ze door Wieringa zijn geschreven. Sowieso vond ik de ‘boeiend’-factor per verhaal sterk verschillen. Het ene moment bladerde ik lusteloos en zonder gevoel door een blabla-verhaal, het andere moment was het elke woord en iedere zin die me bij de keel greep. Het zal onder andere te maken hebben met de diverse onderwerpen (reizen), maar ook is er een verschil in intensiteit in de vertelstijl.

In dit boek zitten er zeker weer een paar Wieringapareltjes verborgen, maar mijn algehele gevoel toen ik het uit had, was ‘hèhè, klaar!’. Een niemendalletje die, behalve als een mooie fysieke  aanvulling op het plankje Wieringa in de boekenkast, niet lang blijft hangen.

Ga niet naar zee

by // // No Comments

Literaire liflafjes voor tussendoor

Ga niet naar zeeOndanks dat ik over het algemeen geen fan ben van verhalenbundels, heb ik kunnen genieten van Ga niet naar zee van Tommy Wieringa. Dat heeft er ook mee te maken dat ik dit boek direct na De dag na morgen las en Wieringa’s bloemrijke verhaalkunst als een verademing voelde na de ‘tien dooien voor een kwartje’-lectuur van Allan Folsom.

De bundel is een verzameling korte verhalen en columns over zijn leven thuis op het Twentse platteland, de rust van het klooster dat hij regelmatig bezoekt en de levendigheid van zijn rugbymaten. De verhalen blijven dicht bij Wieringa zelf, gaan over zijn eigen huis-, tuin- en keukenervaringen. Ook de licht- en schaduwzijde van het zijn van een schrijver komen aan bod en overpeinzingen over het leven die ermee gepaard gaan.

Een leuk detail is de voorstudie die langskomt over een oudere man die een jongere vriendin heeft. Het is een fragment, een idee dat Wieringa later heeft uitgewerkt tot het boekenweekgeschenk Een mooie jonge vrouw. Als laatste zin staat onder het korte verhaal: “Dit is een voorstudie. Al weet ik niet waarvoor.”

De verhalen zijn echt maar kort. Twee, hooguit drie pagina’s. Het zijn tussendoortjes, hapjes, tapas van literaire kunst van Wieringa. Door hun gebrek aan lengte zijn het bloemen in de dop die niet tot groei komen. Ze missen meer tijd om zich te ontwikkelen tot volle schoonheid. Toch zijn deze aanzetten, voorstudies, liflafjes als het ware, evengoed heerlijk om te lezen. Allemaal achter elkaar, zodat je juist gaat verlangen naar een complete roman van Wieringa. Of even tussendoor, om bij te komen van ander schrijfgeweld, je voorbereidend op de volgende lectuur die je onder je neus geschoven krijgt.

Een mooie jonge vrouw

by // // No Comments

Geslaagd boekenweekgeschenk van Tommy Wieringa

Een mooie jonge vrouw“Koop een boek en krijg daar gratis een mooie jonge vrouw bij!” Dat klinkt alsof de boekhandelaren wel erg omhoog zitten en ze zijn overgegaan op mensenhandel om hun talende verkopen aan te vullen en hun bestaansrecht te kunnen behouden. Nee hoor, het is gewoon Boekenweek!

Het boekenweekgeschenk is dit jaar geschreven door Tommy Wieringa en heet dus Een mooie jonge vrouw. Het gaat over een man van rond de veertig die een vijftien jaar jongere vriendin scoort. Letterlijk scoort: want zo voelt hij zich ook. Euforisch en onoverwinnelijk. Maar naarmate de jaren verstrijken doemen er andere, negatieve gevoelens op in hun relatie. Wat eerst niet zoveel leeftijdsverschil leek, verandert in een onoverbrugbare kloof die, ondanks de nodige kunstgrepen van de man, het einde van zijn leven op een roze wolk lijkt te zijn.

Ik ben fan van Wieringa, vond Joe Speedboot geweldig. Caesarion was qua verhaal wat minder, maar het taalgebruik was werkelijk meesterlijk. Alles over Tristan vind ik ook een heerlijk boek. Dit zijn de namen was weer wat minder, duister ook, maar qua taal en het neerzetten van personages heerst Wieringa zo hard.

Een mooie jonge vrouw is wederom een prachtige uiteenzetting van karaktereigenschappen. Heel geleidelijk vindt het verval plaats van het haantje dat een jonge meid scoort tot een (beetje zielige) oude man die zich laat vertellen wat hij moet doen in de hoop dat zij hem niet verlaat. Doe daar een portie subtiele humor bij en je hebt een heel vermakelijk boekje.

Ik heb mensen horen zeggen dat dit een meesterwerk van Wieringa zou zijn, eentje die niet onderdoet voor zijn andere boeken. Dat vind ik dan weer niet, daar is het verhaal mij simpelweg te kort voor. Ik vond het leuk om te lezen en een mooie aanvulling in Wieringa’s oeuvre, maar ik zet dit boekje niet gelijk met zijn andere romans. Als boekenweekgeschenk vind ik het zeer geslaagd. Het is niet te moeilijk, saai of droog. Het bevat subtiele humor, herkenbare situaties en is een mooi afgerond verhaal.

Dit zijn de namen

by // // No Comments

Tommy Wieringa – Dit zijn de namen: woorden die als beelden op je netvlies verschijnen

Dit zijn de namenEen grensstad in de steppe. Uit de vlakte duikt een groep verwilderde vluchtelingen op. Ze veroorzaken angst en onrust in de stad. Als Pontus Beg, commissaris van politie, ze laat oppakken, wordt in hun bagage het bewijs van een misdaad gevonden. Beg ontrafelt de geschiedenis van hun helletocht, die gaandeweg verweven raakt met de ontdekking van het verhaal over zijn eigen afkomst. De ontmoeting met een oude rabbijn, de laatste Jood van de stad, leert hem de waarheid kennen over zichzelf.

Op de woorden van Tommy Wieringa droom je weg naar de leefwereld die hij creëert met simpele zwarte inkt op wit papier. Wat mij betreft is Wieringa’s schrijfstijl ongekend, tussen poëzie en literatuur in. Ik houd ervan. Daarom kon ik ook niet wachten tot ik aan zijn nieuwe boek mocht beginnen. De verwachtingen waren dus hoog!

Dit keer neemt Wieringa me mee op reis naar een desolate grensstad ergens in Oost-Europa, naar een verveelde politiecommissaris die aan het hoofd staat van een corrupt politieteam in een eveneens van corruptie doordronken stad. Binnen enkele pagina’s zit je al ín het personage en zijn gedachtegang.

In de andere hoofdstukken volgen we een jongen die samen met een kleine groep vreemdelingen (niemand kent elkaar) de grens probeert over te steken en die door een fout dagen, weken, misschien zelfs wel maandenlang, rondzwerven op de steppe, op zoek naar het beloofde andere land. Ondertussen sterven ze één voor één en wordt de groep steeds kleiner en de overlevingsdrang steeds sterker. Alle sociale menselijke eigenschappen verdwijnen bij de vreemdelingen. Het gaat ze maar om één ding: overleven. De hoofdstukken tussen de commissaris en de vreemdelingen wisselen elkaar af, tot ze elkaar uiteindelijk tegenkomen.

De personages zijn pakkend omschreven, ondanks dat de schrijver niet veel over ze loslaat. Hun geschiedenis of beweegredenen (waarom is de jongen gaan vluchten, waarom wil de commissaris ineens zo graag meer weten over zijn Joodse achtergrond) worden minimaal omschreven. Dit laat veel te raden over. Eerlijk gezegd vind ik het wel prettig als een verhaal je niet voorgekauwd wordt aangeboden. Dit houdt je scherp tijdens het lezen. En zelfs na het uitlezen van het boek, blijf je erover nadenken.

Dit zijn de namen is wederom een geslaagde roman van Wieringa waarin je mee wordt genomen naar een andere wereld die toch weer zo dichtbij lijkt. Het zet je hersens aan het werk en laat je aan de andere kant makkelijk wegzweven naar zijn creatie waarbij zijn woorden als beelden op je netvlies verschijnen.

Reeds gepubliceerd op www.theSword.nl